Beste aanwezigen, van harte welkom! Wij zijn hier misschien wel op de best mogelijke plek voor deze nieuwjaarsbijeenkomst. Namelijk: in het hart van onze stad. Een bruisende stad met inwoners, bedrijven en organisaties die zich inzetten voor Harderwijk en Hierden.
Ik wens u allen een heel goed nieuwjaar! Wij kunnen terugkijken op een goede jaarwisseling in Harderwijk, met weinig schade. Mooi, dat wij op feestelijke wijze Oud en Nieuw met elkaar hebben kunnen vieren! Ik wil u allen hiervoor danken en met name de hulpdiensten en BOA’s bedanken voor hun inzet.
Fantastisch, wat wij hier allemaal bedenken en dóen. Zoals deze ijsbaan. Bedacht door Harderwijkers met hart voor de stad, een idee achterop een bierviltje. En nu viert Harderwijk op IJs alweer de tiende editie. De ijsbaan is niet meer weg te denken. U vindt hier sfeer, gezelligheid en saamhorigheid. Harderwijk op zijn best!
Veel waardering heb ik ook voor de mensen in de Synagoge die juist voor hen, die vaak niet gezien worden, tijd maken en aandacht geven. Voor de vrijwilligers in het hospice van Sonnevanck die mensen in hun laatste levensfase terzijde staan. Maar ook voor de vrijwilligers die Blije Bietjes als succesvol initiatief hebben neergezet. En natuurlijk Heerlijk Harderwijk, gedragen door lokale ondernemers, verenigingen en stichtingen, met als doel om toeristisch Harderwijk en Hierden te vermarkten.
Heel goed dat wij, met enige trots, ons op deze wijze verder profileren. Ik noem ook de activiteiten voor de komst van de asielzoekers. Vanuit verschillende hoeken van de Harderwijker samenleving staan betrokken en gemotiveerde mensen op om hun bijdrage te leveren. Al deze inwoners, organisaties en maatschappelijke instellingen zijn verenigd in het Platform Welkom Vluchtelingen Harderwijk. Harderwijk en Hierden hebben een hart voor mensen die hulp nodig hebben.
In onze samenleving heeft iedereen een stem. Ongeacht afkomst, overtuiging, seksuele oriëntatie, politieke voorkeur en leeftijd. Democratie is niet alleen een recht, maar ook een voorrecht. Het is belangrijk dat wij daar zorgvuldig mee omgaan. Juist in deze tijd, waarin wij een toename van onzekerheid merken, ook in onze gemeente. Mensen maken zich zorgen over de veiligheid, het milieu. Over de kloof tussen bevolkingsgroepen van verschillende afkomst. Over de kloof tussen de oudere en de jongere generaties.
Wat doen wij met onze onvrede en zorgen? Wij hebben in Nederland de vrijheid om te zeggen wat wij vinden. Dat kan op allerlei manieren. Gaan wij de confrontatie aan, overtuigd van ons eigen gelijk? Of blijven wij met elkaar in gesprek? Ik hoop dat laatste. Wat dat betreft ben ik blij met de toon waarop wij in Harderwijk het gesprek zijn aangegaan over de komst van het asielzoekerscentrum. Wij nemen onze verantwoordelijkheid; hoe kwetsbaar ook. Wij moeten blijven luisteren naar gevoelens van onzekerheid in de lokale samenleving. En tegelijkertijd moeten wij ons afvragen: hoe tolerant zijn wij als het gaat om onze achtertuin? En hoe blijven wij in 2017 een gemeente die omkijkt naar de ander?
Vrijheid en democratie zijn ook voor ons niet vanzelfsprekend. Maar wat is democratie en wat betekent dat voor ons? En welke verantwoordelijkheid hebben wij hierin? Afgelopen maand oktober bezochten alle groepen 7 en 8 van de basisscholen in Harderwijk en Hierden de Democratiefabriek, een tentoonstelling in de bibliotheek. Hier konden de kinderen democratie onderzoeken. In de Democratiefabriek ging het over democratie en wat er kan gebeuren als er geen democratie zou zijn. De kinderen dachten na over woorden als democratie, burgerschap en het belang van normen en waarden. De kinderen gingen ook met elkaar in gesprek. Zo ontdekten zij elkaars mening en dat die van elkaar mag verschillen.
Integratie begint bij u en bij mij. Typerend vind ik het voorbeeld van de gemiddelde verjaardagsvisite. Wie in uw kring heeft een andere etniciteit dan de uwe. Welke poging ondernemen u en ik om verbinding tot stand te brengen met iemand uit een andere sociale klasse of andere cultuur dan die van ons. Het is makkelijk te zeggen dat integratie een fiasco is in Nederland, maar ik geloof in de kracht van onze samenleving. Wij kunnen het verschil maken. Het is wel een kwestie van willen. Een mooi voorbeeld is het Syrische gezin dat in Hierden-dorp is komen wonen. Eerst werd wat argwanend gekeken, maar inmiddels vinden voorzichtige gesprekken plaats. Juist die gesprekken zijn nodig om een wederzijds gevoel van verbinding te hebben.
Verantwoordelijkheid nemen begint bij onszelf. Dat lijkt een enorme open deur, maar dat is het niet. Want u en ik kunnen echt het verschil maken. Ik hoorde een verhaal van een bewoner die een buurman die alleen woont, regelmatig uitnodigt voor een kop koffie. Dat is misschien niet vanzelfsprekend. Het kan zijn dat wij over een drempel heen moeten. Maar voor deze buurman is dat iets om wekelijks naar uit te kijken omdat zijn buurman de enige is met wie hij een goed gesprek kan voeren. En heeft u zélf behoefte aan een luisterend oor of aan hulp? Durf daar dan om te vragen. Misschien kan uw eigen buurvrouw wel helpen bij het vinden van die baan die u al zo lang zoekt. Durf elkaars netwerk aan te spreken, daar wordt het alleen maar krachtiger van.
Voor álle generaties is een rol weggelegd, wanneer het gaat om burgerschap. Dat geldt dus ook voor de jongeren in onze gemeente. Om dat te benadrukken voerden wij in 2016 het Jeugdlintje in. Eind november mocht ik het allereerste Jeugdlintje uitreiken aan Erwin Mazier. Als lid van de UNESCO-groep van het CCNV organiseerde hij diverse inzamelacties. Erwin is ook vrijwilliger bij Het Visnet en bij de Botterstichting. Daarmee is hij een voorbeeld voor vele jongens en meisjes. Het mooie is: initiatieven die wij dicht bij huis ontwikkelen, zijn vaak het meest succesvol. Waarom? Omdat de investering die u erin stopt, weer bij u terugkomt.
En als u merkt dat uw bijdrage resultaat heeft, stimuleert dat enorm. Neem nu Endura. Deze lokale energiecoöperatie van bewoners en ondernemers wekt met eigen projecten duurzame energie op voor inwoners van Harderwijk en Hierden. Endura schaart zich daarmee achter de energiedoelstellingen van de gemeente Harderwijk om de CO2-uitstoot terug te dringen en lokale duurzame-energie-initiatieven te stimuleren. Wij ondersteunen dit van harte.
Dat samenwerking belangrijk is, bewijst ook de transformatiefase waarin de regio zich bevindt. De gemeenten Elburg, Ermelo, Nunspeet, Oldebroek, Putten, Hattem en Harderwijk spreken met elkaar over de meest geëigende vorm om binnen ons zogenaamde ‘daily urban system’ de gemeenschappelijke doelen te halen. Maar wat merkt u daar als inwoners en ondernemers van? Een belangrijk punt. Want vanuit de gedachte dat democratie een voorrecht is, vraagt dit iets van ons als bestuurders, als uw vertegenwoordigers. Posities en beelden uit het verleden mogen niet afleiden van de inhoudelijke resultaten.
Harderwijk is klaar voor een nieuwe frisse start. Werken vanuit logische samenwerkingsverbanden, een gun factor over en weer en met enthousiasme. Dat is de kracht van samenwerking. Het betekent wel dat je als gemeente soms over je eigen schaduw moet durven heenstappen. En dat je je verplaatst in elkaars gemeenten, sterker nog, in elkaars inwoners en ondernemers. Mooi om te zien dat de samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering en het sociaal domein met Ermelo en Zeewolde binnen Meerinzicht energie geeft. Het laat zien dat vanuit de gedachte, hoe halen wij het beste resultaat voor onze inwoners, werkt. En zorgt voor betere kwaliteit.
De samenleving verandert voortdurend. Dat vraagt om flexibiliteit van inwoners en overheid. Het vraagt om een cultuurverandering waaraan de inwoners en de gemeente samen sturing en invulling geven. Samen zetten wij ons in voor de gemeente. Er wordt veel gesproken over de kloof tussen de politiek en de samenleving. Als die kloof er al is, dan kunnen wij die alleen sámen doorbreken. Samen bepalen wij het hart van de stad. En of dat hart klopt of stilstaat, warm is of koud is, hangt af van een ieder van ons. Laten wij ook in 2017 het gesprek en de samenwerking blijven opzoeken. Met hart voor de stad en met oog voor de ander.
Ik wil afsluiten met de woorden die de onlangs overleden vader der veteranen generaal buiten dienst Meines altijd gebruikte in zijn toespraken, ook in onze stad ‘’Be yourself, be good and tell it", een les die hij ooit in de jaren vijftig leerde van Martin Luther King. Wanneer wij dit als uitgangspunt nemen voor 2017 wordt dit een jaar van hart voor elkaar en een jaar van verbinding. Dit wens ik u allen van harte toe.