Door Gert-Harm Hoefakker – De gemeente Harderwijk wil de exploitatie van een nieuw crematorium uit handen geven aan commerciële marktpartijen. De aanbesteding ervan is inmiddels gestart. Daardoor lijken de kansen om de beide gemeentelijke begraafplaatsen in Harderwijk financieel kostendekkend te maken verkeken.

Kostendekkend

Sinds de toenemende vraag naar crematies, is de gemeente Harderwijk lang niet de enige gemeente die worstelt met de financiële kostendekkendheid van de begraafplaatsen. Die gemeenten zijn er veel meer. Begraafplaatsexploitaties staan onder druk, doordat de omvang en de inrichting van begraafplaatsen en het benodigde onderhoud gelijk blijven, terwijl het aantal begrafenissen en grafrechten afneemt. Niet zelden zijn tariefstijgingen van grafrechten het gevolg. Dat maakt de keuze voor een begrafenis bepaald niet aantrekkelijker. Alsmaar stijgende grafkosten heeft tot gevolg dat meer en meer mensen kiezen voor het relatief goedkopere alternatief cremeren.

Commercie

Wie kiest voor een crematie is in Nederland veelal overgeleverd aan commerciële marktpartijen. En die crematietarieven liegen er over het algemeen niet om. Marktpartijen weten forse tarieven te rekenen. En de ervaring leert: De exploitatie van een crematorium is booming business. Het kan echter ook anders. Neem de gemeente Amersfoort. Die gemeente heeft het verdienmodel van haar crematorium niet uit handen gegeven aan marktpartijen, maar exploiteert het zelf. De gemeente Amersfoort slaagt er al jaren in om meerdere begraafplaatsen financieel geheel kostendekkend te beheren. Dat is geheel en al te danken aan de inkomsten uit de crematies. En die inkomsten, ondanks het feit dat de tariefstelling van het Amersfoortse crematorium in vergelijking met commerciële crematoria zeker niet duur is, liegen er niet om.

Zelf doen?

Als de gemeente Harderwijk ervoor kiest het nieuwe crematorium zelf te exploiteren, dan kunnen met de opbrengsten uit crematies de over het algemeen alsmaar oplopende financiële begraafplaatstekorten worden teruggedrongen. Dit kan bijvoorbeeld door de exploitatie van de begraafplaatsen en van het crematorium samen te voegen tot één exploitatie (begraven en cremeren). Alle kosten en opbrengsten van de begraafplaatsen en het crematorium worden dan binnen één functie van de begroting opgenomen (dus één begroting voor investering, onderhoud van de terreinen en gebouwen, overhead, voorziening voor grafrechten voor de verschillende graftermijnen, etc.). Directeur Wilco Plaggenborg van Crematorium Amersfoort heeft zich al een aantal jaren geleden een en andermaal bereid getoond zijn kennis en ervaring met de gemeente Harderwijk te willen delen en zelfs aangeboden vanuit Amersfoort de bedrijfsvoering van het nieuwe crematorium in Harderwijk op zich te willen nemen. Heel spijtig dat de gemeente Harderwijk dit aanbod in de wind heeft geslagen. Veelzeggend ook dat Plaggenborg dat zelf ook nog altijd onbegrijpelijk vindt.

Hoe nu verder?

Is een graf in Harderwijk nog betaalbaar als de gemeente vasthoudt aan de plannen om de exploitatie van een crematorium uit handen te geven aan commerciële partijen? Het ‘grote geld’ zal verdwijnen in de zakken van marktpartijen. Dat geld had heel goed kunnen worden besteed aan de twee gemeentelijke begraafplaatsen die Harderwijk rijk is. Gemeente Harderwijk, exploiteer een crematorium zelf! Dat voorkomt verder oplopende financiële begraafplaatstekorten en nog hoger oplopende tarieven van grafrechten. Houd een begrafenis in Harderwijk voor iedereen betaalbaar.