
In de Consumentengids van september 2016 is er gepeild wat de bereikbaarheid van de huisartsenposten in Nederland is. Dit hebben ze bij 40 huisartsenposten gedaan. Over het algemeen kunnen de huisartsenposten de stijgende zorgvraag slecht aan. Buiten de reguliere "kantoortijden" (avond, nacht en weekend) zijn huisartsen slechter bereikbaar. Ook de huisartsenpost Harderwijk in het Sint Jansdal is onderzocht.
In de avonduren en weekends neemt de huisartsenpost het Sint Jansdal spoedeisende hulp van de huisartsen over. Volgens Roland Ekkelenkamp van Medicamus, de overkoepelende organisatie van huisartsen in Harderwijk en Zeewolde, is de druk het laatste jaar wederom toegenomen. "Er wonen steeds meer mensen langer thuis. We worden vaker gebeld en de duur van de gesprekken neemt ook toe." Je moet als patiënt eerst bellen voordat je langsgaat. De huisartsenpost is ook echt alleen bedoeld voor spoedeisende hulp en geen verlengstuk van de huisartsenpraktijk. "Iemand die z'n been gebroken heeft en langs wil komen, kan altijd bellen. Maar iemand die vrijdagavond belt voor een herhaalrecept, zal echt moeten wachten tot maandag," aldus Ekkelenkamp.
De hulpvraag wordt aan de telefoon beoordeeld. In de medische wereld noemt men dit triage. "Door een verhoogde norm is de triage uitgebreid en betekent dit meer vragen per gesprek. Als je er vanuit gaat dat de huisartsenpost Harderwijk meer dan 40000 telefoontjes per jaar verwerkt, zorgt dit voor ons voor een grotere werkdruk," vertelt Ekkelenkamp. De Harderwijkse huisartsenpost scoort 50%. Van de 20 belletjes die de Consumentenbond gedaan heeft, werden er 10 binnen 2 minuten beantwoordt. De 2 minuten-norm hebben de huisartsenposten met elkaar afgesproken.
Ekkelenkamp herkent zich niet in de resultaten van de Consumentenbond: "Circa 75% van de telefoontjes worden bij ons binnen de genoemde norm beantwoord. Wij monitoren dat elke dag en meten dat over alle telefoontjes, niet twintig. Over een heel jaar halen wij dat. We vinden wel dat dit beter kan, we willen naar de 80%." In juli heeft de HAP Harderwijk extra mankracht ingezet. Ekkelenkamp: "Vooral om op zaterdag de capaciteit te verhogen en dus de wachttijden te verlagen.Het uitbreiden van personeel is overigens niet makkelijk. Een triagist gaat door een zware opleiding heen en wordt per jaar beoordeeld op haar gesprekken. Van “even een blik” opentrekken is dus geen sprake."
De wachtrij van de huisartsenpost in het Sint Jansdal wordt in het onderzoek ook specifiek genoemd. Bij 1 van de 20 belletjes naar de Harderwijkse telefoonlijn stond de teller op 2 wachtenden. Het volgende ogenblik meldde de telefoonstem dat er nog 9 wachtenden waren. Van de 800 belletjes in totaal kwam het optellen in plaats van aftellen 7 keer voor. Met Harderwijk als uitschieter. De gemiddelde wachttijd uit het onderzoek is 2 minuten en 40 seconden. In de toekomst wordt er ingezet op een geheel nieuwe telefoonsysteem. Verwacht wordt dat dit in 2017 in gebruik genomen gaat worden. Nu wordt er gebruik gemaakt van het callcenter van het ziekenhuis.
Over het algemeen genomen geven huisartsen de stijgende zorgvraag als belangrijkste reden voor de lange telefonische wachttijden. De kwetsbare groepen (ouderen die langer thuis blijven wonen en mensen met psychische klachten) doen tegenwoordig vaker een beroep op de huisartsenpost.
De huisartsenpost denkt dat ook inwoners mee kunnen helpen met de bereikbaarheid door alleen te bellen voor spoed. Voor reguliere zorg die kan wachten tot de volgende werkdag is uw huisarts beschikbaar. Daar zijn ook hulpmiddelen voor ontwikkeld. Op www.thuisarts.nl
staat nuttige informatie om te bepalen of de huisartsenpost gebeld kan worden en er is een app “moet ik naar de dokter” ontwikkeld waarin u adviezen kunt vinden. Door de app op uw telefoon te installeren en de klachten in te voeren, is op veel vlakken zelfhulp mogelijk.